Motokaravan
Normal bir karavana göre, motokaravanda işe biraz “modifiye” karışır. Motorlu taşıtın içerisine yaşam modülleri eklenir ve ortaya motokaravan çıkar. Midibüs, otobüs, minibüs, kamyon ve benzeri gibi büyük ölçekli araçlar isteğe bağlı olarak modifiye edilebilir ve bir motokaravana dönüştürülebilir. Karavan türleri arasında en çok dikkat çeken motokaravandır. Çünkü tasarım tamamen hayal gücünüzle sınırlıdır. İsterseniz motorlu aracınızın içine pek çok yaşamsal modül ekleyebilir ve kendi “hareketli” evinizi oluşturabilirsiniz. Çekme karavanların aksine çekmek için herhangi bir taşıta gerek yoktur çünkü araç direkt olarak karavana dönüştürülür. Çekme karavana kıyasla daha rahat park edilebilir olması tercih sebebidir. Yanı sıra manevra kolaylığı sağladığından kullanımı da nispeten daha kolaydır. Yıllık vergi, sigorta ücretleri, muayene, kasko vs derken çekme karavana göre daha masraflı olabileceği bilgisini de satır aralarımıza serpelim. Motokaravanlar da tıpkı çekme karavanlar gibi kendi içlerinde ayrılırlar. İlk olarak camper modeli ile başlayalım.
- Aracın dış dizaynına dokunmadan yalnızca iç tasarımında değişiklik yapılır ve bir nevi araba güncellenmiş olur. Camper karavan için ticari aracın karavana dönüşmüş hali diyebiliriz. Dışarıdan bakıldığında karavan gibi gözükmez, normal bir ticari araç gibi durur ancak iç tasarımında yapılan değişiklikle bir karavana dönüşür. Mutfak ve banyo gibi donanımlar eklenebilir ancak elbette bu durum aracın kapasitesine bağlı olarak değişecektir.
- Şoförün bulunduğu kabinin üst kısmında yer alan ve bir kişinin yatmasına olanak sağlayan yataklı bölmeye alkoven adı veriliyor. Aracın sürücü kabinin üzerinde bir çıkıntı olur ve oraya yatak konumlanır. Bu bölüm aracın dış kısmından özel malzemeler kullanılarak eklenir. Uyku ve yaşam alanını birbirinden ayıran bu bölme sayesinde daha estetik bir görüntü elde edilebilir.
- Semi entegre karavanlar da bir başka türdür. İki karavan tipinin birleşimi demek mümkündür. Motokaravan ve alkoven karavanda olduğu gibi tuvalet, mutfak, yatak, yemek masası gibi donanımlar vardır. Aslında tasarım olarak alkoven tasarımlara benzer yapıdadır ancak iç hacim olarak biraz daha küçüktür. Türkiye’de çok yaygın bir model değildir fakat dünyada popülaritesi artmaya devam ediyor.
Sıfırdan Motokaravan Yapmak
Bu durum çoğunlukla ikinci el karavan almaktan çok çok daha ekonomik olabilir. Çünkü ikinci el karavan almak zaman içerisinde bazı sorunların ortaya çıkması ile sonuçlanacaktır. Oysa ki sıfırdan kendi istek ve ihtiyaçlarınızın farkına vararak bir karavan yapmak isterseniz bu durum daha mantıklı olur. Bazı araçlarda, sizin hiç kullanmayacağınız ve ihtiyacınız olmayan donanımlara para vermek durumunda kalabilirken bazı araçlarda bu durumla hiç karşılaşmadan kendiniz yapabilirsiniz. Bu gibi seçenekler bir araya geldiğinde ihtiyaç listesini belirleyerek sıfırdan hızlı bir şekilde karavan yapmaya başlamanız en mantıklısı olabilir. Her geçen gün bu konuda yeni ürünlerin ön plana çıkarılması, teknolojinin adım adım gelişmesi ve ayrıcalıklı seçeneklerin ortaya çıkması gibi durumlar düşünülecek olursa, sıfırdan karavan yapmak daha uygun olacaktır. Yalnız burada her zaman için zaman problemi, karavanın yapılacağı alan problemi ve hesapta olmayan bazı durumların meydana geleceği de unutulmamalıdır. Karavan yapımı başlı başlıca bir mesai olduğu için boş zamanlarınızda yavaş yavaş üretmeniz demek uzun yıllar boyunca yola çıkamamanız anlamına gelebilir. Tek sefer de ihtiyaçları belirleyip araçtan, tüm parçalarına kadar karavan yapımına başlamanız en mantıklı olanıdır.
Motokaravanda Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Öncelikle yaşam alanınız son derece önemlidir. Yaygın üretim tekniklerine göre moto karavanlar 9 metreküp, 10 metre küp, 13 metre küp, 15 metre küp ve 17 metreküp şeklinde tasarlanır. Daha fazlası olması için alkovenli yani özel üretim karavanlar tasarlanmalıdır.
- Seyahat edecek kişi sayısı kadar koltuğu olmalı. Bu ruhsatına işlenmiş olmalıdır. Örneğin aracınızın sadece bir adet şoför bir adette yolcu koltuğu varsa yasal olarak araçta üçüncü bir kişi seyahat edemez. Buna dikkat edilmelidir.
- Aracın uzunluğu seyahat şeklinize doğrudan etki eder. Büyük bir karavanınız varsa kalabalık şehirlerin içini gezemezsiniz. Park edemezsiniz ve her zaman için sorun yaşarsınız. Bazı otoparklar büyük karavanları parasıyla bile içeri almazlar.
- Tuvalet ve banyo her zaman için rahatlık olarak görülebilir. Yalnız kış günlerinde suyun donması, tuvaletin kokması gibi sorunlar oluşabilir. Aynı zamanda ısınma ve soğutma da büyük bir problemdir. Genellikle karavan hobisi olmayan kişiler karavanda kış günü konaklamanın zor olduğunu düşünür. Oysa ki karavanlarda asıl problem yaz aylarındadır. Özellikle sıcak bir konumda konaklamaya karar verdiyseniz kesinlikle bu durum sizi ciddi anlamda zorlayacaktır. Dikkat edilmesinde fayda vardır.
Karavanın sadece iç, özelliklerine dikkat etmeniz yolda kalmanızla sonuçlanabilir! Bu sebeple karavanınızın araç genel özelliklerine ve mevcut aracın nasıl bir motora sahip olduğu ile ilgili de bilgi almış olmanız gerekmektedir.
Motokaravan Ehliyeti
Motokaravan için ehliyet konusu çekme karavanlardan daha basit. Transporter , Caravelle, Ducato gibi araçların tümü kamyonet/ panelvan olarak geçmektedir. Kurallara göre de toplam yükü 3500 kg üstüne çıkmayan ve yük taşımak için üretilen motorlu taşıtlar kamyonet olarak geçer. Sürücü ve yan koltuklar hariç oturma yerleri de bulunan sürücü ön kısmıyla arkası birleşik olan kamyonetlere de panelvan deniliyor.
Karavana çevirdiğiniz ya da hazır aldığınız araç ne olursa olsun yükleriniz ve sizin ekledikleriniz ile beraber toplam 3500 kg’ı aşmıyor ise B sınıfı ehliyetinizle kullanabilirsiniz. 3500 kg’ın üstündeki, yük taşımacılığında kullanılan araçlar kamyon olarak sınıflandırılır. Bu yüzden C sınıfı ehliyete ihtiyaç duyarlar. Yani motokaravan kullanmak için karavan olup olmaması değil, ruhsatta ne olarak geçtiği önemli. Eğer kamyon olarak geçmiyor ise ve B sınıfı ehliyete sahipseniz trafiğe çıkabilirsiniz.
Motokaravan Vergisi
Resmi gazetedeki Motorlu Taşıtlar Genel Tebliği’ndeki tarifeye göre karavan vergisi 2022 yılında da aşağıdaki tablodaki gibidir. Fakat bu tablo size karışık geldiyse, biz karavan severleri ilgilendiren kısımları özet şekilde yazının devamında paylaşacağız.
Motokaravan vergisi motorunun hacmi (CC) ve üretim yılı, vergi ücretlerinin düzeyi konusunda önemli miktarda etkilidir. Ve yasal düzenlemeler, karavan vergi oranlarını yıldan yıla değiştirir ve bu ücretleri devlet belirler. Vergi dışındaki bir diğer konu da motokaravanda trafiğe çıkma şartı olan karavan ruhsatı konusudur. Karavan ruhsatı ile ilgili bilgilere yine blog makalelerimizden ulaşabilirsiniz. Resmi gazetede bildirilen Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliğinde, 01.01.2020 tarihinden itibaren Panel van Motorlu Araçlar ya da Motokaravan vergisi Yukarıda iliştirdiğimiz tablodaki gibi sınıflandırılmaktadır. Motokaravanların senelik olarak karavan sahibinden alınan vergiler, karavan üretim yılına göre değişiklik gösterir. Yazımızın üst kısımlarını gözden kaçıranlar için çekme karavanların vergi ödemediğini hatırlatalım. Çekme karavanlar mueayene ve ruhsata işli çeki demiri gereksinimi dışında bu tarz işlemlerden sorumlu değiller.
Motokaravan vergisi 2022 yılında da değişim gösteremeden motor hacmi üzerinden ayrılmaktadır. Motor Hacmi 1901 cm3’ten küçük ve büyük olarak ikiye ayrılmaktadır. Daha sonrasında belirleyici ikinci kriter motokaravanın yaşı yani üretim yılıdır. Bu ayrımlar ve yukarıdaki tablonun da yardımıyla karavan vergisi 2022 yılında ne kadar sorusunu özetleyelim:
1900 cm3 ve altı motor hacmi için motokaravan vergi fiyatı:
• 1-6 yaşında araç: 1536 TL
• 7-15 yaşında araç: 958 TL
• 16 yaşında ve daha eski araç: 570 TL’dir.
1901 cm3 ve üstü motor hacmi için motokaravan vergi fiyatı:
• 1-6 yaşında araç: 2311 TL
• 7-15 yaşında araç: 1536 TL
• 6 yaşında ve daha eski araç: 958 TL’dir.
Özetle karavan vergisi 2022 yılında da 2021 yılında belirlendiği fiyatlarda seyrediyor. Çekme karavanlar için hala vergi yükümlülüğü bulunmuyor. Motokaravanların vergileri var ve motor silindir hacmi ve üretim yılına göre değişerek yukarıda belirttiğimiz rakamlara sahip oluyor.
Motokaravan Trafik Sigortası
Ülkemizde ne yazık ki motokaravanlar için yüksek trafik sigortası bedelleri ödenmektedir. Karavanların iç donanımlarının değerli olması ve ruhsattaki ‘Özel Amaçlı Araç’ ibaresi bunda önemli bir etkendir. Sigorta şirketleri bu nedenle kasko yapmaya pek sıcak bakmıyor. Çok yüksek ücretlerle kaskonun özelliğini yitirecek uygulamalar yapanlar da mevcuttur. Karavan sigortasını yaptırırken tavan fiyat belirlemesinde aracın plakasının hangi ile bağlı olduğu ve hasar basamağı önemlidir. Hasar basamağı 7 basamaktan oluşmaktadır. Poliçede 7. basamakta yüzde 45 oranında indirim gerçekleşirken, en hasarlı grup olan 1. basamak yüzde 150 oranında bir artış vermektedir. Ancak yine de geçtiğimiz bir iki yıl içinde özel bir sigorta şirketi, karavanların trafik sigortasında özel indirimler sağladı. Bu durumu karavancıların yüzünü güldüren bir gelişme olarak buraya not düşelim.